Hoofdpijn door oogstand
Een jonge man liep, met zijn bril in zijn hand, de winkel binnen.
Zijn bril was kapot gegaan en hij wilde die laten repareren. Hij merkte tevens op dat het een flinke poos geleden was dat zijn ogen waren gemeten. Of dat nu kon, terwijl zijn bril werd gerepareerd. Tijdens het voorgesprek merkte de klant op de laatste paar jaar vrijwel de gehele dag een beetje hoofdpijn te hebben. Zelf schreef hij dit toe aan stress en zijn huisarts ook. De huisarts had de bloeddruk en de bloedsuikerspiegel, alsmede enkele andere dingen gecontroleerd, maar alles was in orde. De hoofdpijn bevond zich tussen en vlak boven zijn ogen. Heel soms ook in zijn achterhoofd. Bovendien droeg hij graag zijn zonnebril, zo vaak als mogelijk was.
Hoofdpijn op deze plaatsen en het graag dragen van een donkere bril kan verband houden met de ogen. Als de ogen onjuist gebruikt worden doordat je bijvoorbeeld verziend bent maar geen bril of lenzen draagt, of als de ogen niet in een exact paralelle stand aan elkaar staan. Eigenlijk spreken we over kijkcomfort klachten die resulteren kunnen in hoofdpijn, oogpijn, dubbelzien, en nog veel meer. Wij noemen dit asthenope klachten. Klachten ontstaan door overmatige ooginspanning.
Tijdens de oogmeting bleek dat qua oogsterkte de vorige opticien zijn werk prima had gedaan. De kapotte bril was nog voorzien van de juiste sterkte. De ogen waren gezond en de oogdruk normaal. Tijdens het oogstandonderzoek dat daar op volgde bleek dat deze jongeman een nogal grote oogstandafwijking had. De ogen stonden teveel naar buiten gericht.
De hersenen bepalen en berekenen welke spieracties moeten worden uitgevoerd om niet dubbel te gaan zien, en sturen extra impulsen naar de spieren die de ogen richten. Deze vermogens zijn bedoeld voor ogen die op hetzelfde object gericht staan, of die een kleine oogstandafwijking hebben. Moet er teveel gecorrigeerd worden dan treden er klachten op. In eerste instantie mat ik de scheelzienshoek op met twee methoden. Hiermee weet je zeker dat je een zuiver resultaat hebt en niet beinvloed wordt door methodiek of voorkeur van de klant.
De gevonden waarden worden gecontroleerd in verschillende kijkrichtingen. Ten tweede mat ik de hoeveelheid compensatie vermogen van deze jongeman. En ten derde de hoeveelheid scheelzien indien we de ogen stimuleren om de beelden over elkaar te leggen, te fuseren. De ogen worden geprikkeld om dit te doen als je ze gelijke beelden aanbied, terwijl je de volledige scheelzienshoek kunt meten door ze volstekt verschillende beelden aan te bieden. Als laatste controleerde ik de spierfunctie door elke spier in zijn zuivere werkingsgebied te laten bewegen. Je kunt dan zien of één van de spieren of zenuwen de klachten veroorzaakt.
Met een speciale test controleerde ik of deze jongeman veilig een prismavoorschrift kon dragen. Gelukkig kon dit zonder risico van scheelzienshoektoename. Indien je wel het risico loopt dat de scheelzienshoek zal toenemen door het voorschrijven van een prismatische correctie dan heeft de klant maar kort iets aan de nieuwe bril. Om de zoveel tijd zal het prisma sterker moeten totdat de oogstand zo sterk afwijkt dat een oogstand corrigerende operatie de enige oplossing nog is. Deze personen krijgen (bij ons) geen prisma voorgeschreven.
Ik adviseerde de klant nieuwe glazen, en tevens een nieuw montuur omdat de gerepareerde bril niet meer een lang leven beschoren was. Enkele weken na het afhalen van zijn bril vertelde hij, toen de bril moest worden bijgesteld, dat hij geen hoofdpijn meer had gehad sinds hij een nieuwe bril had.
De moraal van het verhaal is dat je als je klachten zoals hoofdpijn, oogpijn of lichtschuwheid hebt, je ogen ook moet laten controleren. Oogafwijkingen verraden zich niet louter in slecht zicht. Het geeft voldoening als je door grondig oogonderzoek een klacht kunt oplossen waarvan je niet direkt denkt dat dit met de ogen te maken heeft. De klant zag prima in de verte en dichtbij en dacht daarom dat zijn bril wel goed was. Was die bril niet stuk gegaan dan liep hij nu misschien nog met hoofdpijn rond.
